Kawę można pić na wiele sposobów. Jednym z najczęstszych dodatków (obok mleka) jest cukier. Niestety, biały cukier ma złą sławę i udowodniono jego niekorzystny wpływ na zdrowie. Dlatego lepiej sięgać po jego zamienniki – zwykle są to słodziki (jak stewia, ksylitol) oraz naturalny miód. I to właśnie miód jest często wskazywany jako najlepsza alternatywa dla cukru. Dlaczego? Ze względu na bogactwo cennych substancji odżywczych i mineralnych, których próżno szukać w białym cukrze.
Nadmiar cukru w codziennej diecie nie służy zdrowiu – potwierdzają to liczne badania. Szacuje się, że nadmierne spożywanie cukru może przyczynić się do otyłości i poważnych konsekwencji zdrowotnych (włącznie z cukrzycą typu 2), a co więcej – skraca życie średnio o 15 lat. Ze statystyk NFZ wynika, że w Polsce blisko 1400 zgonów rocznie wynika z konsekwencji nadmiernego spożycia napojów słodzonych cukrem[1]. Patrząc na doniesienia medyczne, słodzenie kawy miodem zamiast cukrem wydaje się rozwiązaniem korzystniejszym i zdrowszym.
Miód jest jednym z najbardziej cenionych produktów naturalnych stosowanych przez ludzkość od czasów starożytnych. Obecny jest zarówno w kuchni, jak i w medycynie ludowej. Zawiera m.in. aminokwasy, białka, flawonoidy, fenolokwasy, składniki mineralne i witaminy[2]. Dokładny skład (a co za tym idzie, i właściwości) zależy od rodzaju miodu.
Naukowcy od lat przypatrują się różnym rodzajom miodu i zwracają uwagę, że to właśnie zawarte w nich związki fenolowe i flawonoidowe wykazują czynne działanie biologiczne przeciwko chorobom przewlekłym o podłożu zapalnym.
W badaniach stwierdzono, że składniki miodu wykazują działanie:
Co to oznacza? Miód wspiera nie tylko leczenie drobnych infekcji gardła czy też gojenie ran. Wiele wskazuje na to, że może być pomocny przy leczeniu nowotworów ze względu na zawartość wielu rodzajów przeciwutleniaczy. Ponadto wykorzystuje się go w leczeniu astmy, chorób układu krążenia, układu nerwowego (udowodniono, że miód może poprawiać samopoczucie i wspomagać leczenie depresji) i żołądkowo-jelitowego[3].
Kawa z miodem to połączenie idealne. Kawa zawiera kofeinę, substancję pobudzającą, która skutecznie usuwa zmęczenie, wyostrza koncentrację i dodaje energii. Badania dowodzą, że picie 3 filiżanek dziennie zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, niedokrwiennych serca i udaru mózgu, a także może zapobiec ich poważnej konsekwencji – zgonowi. Może też chronić przed nowotworami, cukrzycą, depresją, chorobami Alzheimera i Parkinsona[4].
A jak wypada miód? Naturalny miód także ma klinicznie udowodnione działanie. W literaturze medycznej wskazuje się, że przyspiesza on regenerację organizmu i pozytywnie wpływa na pracę mózgu[5]. Do tego chroni przed wieloma chorobami, a co ważne dla smakoszy – ma przyjemny słodki posmak!
Dzięki dodatkowi miodu kawa zyskuje na wartości. Tym samym słodzenie kawy miodem jest dobrym pomysłem. Pamiętaj jednak o kilku zasadach i dobierz właściwy miód.
Szukasz więcej inspiracji? Sprawdź, którą kawę lepiej pić: z mlekiem czy bez?
Mimo tego, że miód nazywany jest „płynnym złotem” i zawiera składniki odżywcze, ma jedną wadę – składa się przede wszystkim z cukru. A jak wiadomo, ten warto ograniczyć, aby zachować organizm w zdrowiu. Przyjmuje się, że najlepiej, aby cukier stanowił nie więcej niż 5% dziennego spożycia kalorii.
Miód ma 304 kcal w 100 gramach. To oznacza, że 2 łyżeczki miodu (ok. 14 g) dodane do kawy to aż 40 kcal i 12 g cukru. Dla porównania taka sama łyżeczka cukru to około 50 kcal. Jak zatem widzisz, można łatwo przekroczyć dzienny limit, zwłaszcza jeśli pijesz kilka filiżanek dziennie. Dlatego po kawę z miodem sięgaj sporadycznie i kontroluj ogólne spożycie cukrów.
Kiedy warto sięgnąć po miód do kawy:
Do słodzenia kawy najlepiej nadają się miody jasne, delikatne i słodkie, takie jak lipowy, faceliowy, akacjowy i wielokwiatowy. Inne miody, jak na przykład gryczany i spadziowy, mają dość charakterystyczny mocny smak i mogą zdominować aromat napoju.
Dobrym miodem do kawy jest też Manuka. Wyróżnia się mocnymi ziołowo-kwiatowymi nutami, jednak nie każdemu będą one odpowiadać, a nawet mogą się kojarzyć z posmakiem wilgotnej ziemi. Jeśli więc przygotowujesz kawę dla gości, postaw na neutralne jasne miody.
Co ważne, miód nie jest dla każdego. Powinni go unikać alergicy i osoby uczulone na pyłki drzew, traw, chwastów oraz osoby nadwrażliwe na alergeny grzybów. Za wystąpienie reakcji alergicznej może odpowiadać białko pszczele i kawałki pszczelich odchodów. Wprawdzie nie widać ich gołym okiem, ale miód może je zawierać.
Miód to także produkt o wysokim indeksie glikemicznym. Osoby chore na cukrzycę powinny spożywać produkty o niskim IG. W cukrzycy typu 2 dopuszczalne są miody: lipowy, wrzosowy i akacjowy. Z kolei przy insulinooporności powinno się stosować miód tylko w niewielkich ilościach.
Kawę z miodem możesz przygotować na wiele sposobów. Tak naprawdę to znakomita okazja do eksperymentów, zwłaszcza jak masz ekspres De'Longhi, przy którego pomocy przygotujesz zarówno mocne, aromatyczne espresso, jak i pyszny mleczny napój. Wystarczy dodać miód w roli słodzidła i gotowe!
Jeśli lubisz kremowe i korzenne smaki, koniecznie spróbuj kawy z mlekiem i miodem z dodatkiem cynamonu, anyżu, gałki muszkatołowej i imbiru, które razem stworzą rozgrzewające połączenie, do tego podkręcające metabolizm i wspomagające trawienie. A co powiesz na sok z cytryny? W pierwszym odruchu to połączenie może wydawać się przesadne, ale kawa z cytryną, czyli espresso romano, od lat stawia na nogi i jej zwolennicy przekonują, że pomaga zwalczyć nawet ostry ból głowy. W przypadku kawy z miodem cytryna doda oryginalnego, egzotycznego posmaku.
Ważna zasada: zawsze dodawaj miód do ostudzonego napoju – tylko wtedy zachowa swoje prozdrowotne właściwości. Przyjmuje się, że miód traci swoje własności w temperaturze powyżej 40°C. Zachowuje jednak swój słodki smak. Jeśli więc chcesz go użyć, aby wspomógł np. walkę z przeziębieniem, lub spożywasz go w celach prozdrowotnych, zadbaj o właściwą temperaturę naparu. Jeżeli miód jest skrystalizowany lub nie chce się rozpuścić, możesz go przed dodaniem do filiżanki rozpuścić w odrobinie letniej wody lub mleka – utworzy się wtedy gęsty syrop cukrowy.
Podsumowując, jeżeli nie stosujesz słodzików lub cukru ze względów zdrowotnych, ale jednak odczuwasz brak słodkiej kawy, miód jest najlepszą alternatywą.
Bibliografia:
[1] https://www.nfz.gov.pl/download/gfx/nfz/pl/defaultstronaopisowa/349/43/1/raport_-_cukier.pdf
[2] https://www.healthline.com/nutrition/benefits-of-honey#TOC_TITLE_HDR_2
[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28539734/
[4] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30137774/
[5] https://www.healthline.com/nutrition/is-honey-good-for-you