Wybierasz ulubiony gatunek ziaren kawowca, następnie mielisz je w takim stopniu, jaki pozwoli na zaparzenie naparu o odpowiedniej intensywności i balansie smaków słodkiego i gorzkiego. Od chwili zapomnienia przy filiżance najlepszej kawy dzieli cię tylko moment. Wtedy spieniasz lub dolewasz mleko z kartonu i… czar pryska. Zamiast kremowej pianki lub przyjemnie aksamitnego napoju uzyskujesz zwarzone, nieapetyczne grudki. Dlaczego tak się dzieje?
Skoro napój zniszczyło mleko, w pierwszej kolejności problemów należy upatrywać właśnie w nim. Czy jego rodzaj ma znaczenie? Jak na konsystencję kawy mlecznej wpływa temperatura obu składników oraz czy każde mleko nadaje się do spieniania? Okazuje się, że pozornie tak prosty wybór dodatku do kawy może kryć baristyczne tajemnice. Dlaczego? Ponieważ w dobrych ekspresach wykorzystujących innowacyjne technologie możesz przygotować cały wachlarz mlecznych kaw, zupełnie jak w najlepszych światowych kawiarniach. I nie mamy na myśli wyłącznie popularnych latte macchiato czy cappuccino. Z mleka i ziaren kawy w ekspresie De’Longhi Eletta Explore możesz też przygotować między innymi:
Chłodne napoje? Wszystko dzięki funkcji LatteCrema Hot & Cool.
Mleko nie powinno obniżać temperatury finalnego napoju, ani też zmieniać jego konsystencji czy psuć pianki. Jak to zrównoważyć? Warto trzymać się zasady profesjonalistów i przy spienianiu czy podgrzewaniu mleka nie przekraczać temperatury 70 stopni Celsjusza. W ocenie pomocny może być termometr kuchenny, wykorzystywany np. do zaparzania konkretnych rodzajów herbat. Ważne też, aby używać wyłącznie mleka schłodzonego, dopiero wyjętego z lodówki. Dzięki temu proces spieniania będzie mógł być na tyle długi, aby uzyskać charakterystyczną kremowość, ale nie przekroczyć granicy 70 stopni Celsjusza.
W przegrzanym mleku będzie dominował smak tłuszczu, pęcherzyki powietrza będą zbyt duże i łatwo znikające. Może ono też zacząć się warzyć.
Temperatury spienianego mleka trzeba pilnować podczas używania dyszy manualnej. Jeśli chcesz uzyskać powtarzalny efekt bez ryzyka błędu, warto zdecydować się na ekspres z systemem spieniania w postaci mlecznej karafki, np. z linii De’Longhi Dinamica Plus. O parametry wszystkich składników napoju urządzenie zadba automatycznie. Ba! Nowy ekspres Eletta Explore pozwoli stworzyć ulubiony mleczny napój nie tylko w wersji ciepłej, ale też na zimo!
Istnieje pogląd, że najlepsze mleko do spieniania ma wysoką zawartość tłuszczu. Po części jest to prawda, ponieważ na proces powstawania pianki wpływa zawartość białka, a za nią idzie w parze ilość właśnie białka. Dlatego najlepiej wybrać mleko 3,2%, a najlepiej poszukać specjalnego baristycznego. Takie mleko, dolewane w odpowiedniej temperaturze, nie powinno się zwarzyć, ale dać gęstą, kremową piankę o drobnych pęcherzykach powietrza.
Chociaż napoje roślinne mają inne proporcje składników odżywczych, niektóre ich rodzaje nadają się do spieniania. Najlepsze będzie „mleko” sojowe lub owsiane, dające piankę najbardziej przypominającą tę z mleka krowiego. Nadawać się będzie też delikatniejsze „mleko” migdałowe i kokosowe.
Choć wydaje się to nieprawdopodobne, wegańskie „mleko” roślinne do kawy może się zwarzyć. Nie zwarzy się jedynie „mleko” kokosowe. Najchętniej za to zsiada się „mleko” sojowe i „mleko” owsiane. Dlaczego tak się dzieje? „Mleko” roślinne może się warzyć np. wówczas, gdy jest dodawane zimne do gorącej kawy. Jednocześnie tylko dobrze schłodzone jest w stanie uzyskać puszystą piankę. Co zatem można zrobić, aby efekt był satysfakcjonujący? Jednym ze sposobów jest delikatne przestudzenie kawy, zanim doda się do niej „mleko” roślinne. Jeśli nie zależy ci na wysokiej piance, a jedynie na doskonałym smaku przygotowywanego napoju, możesz też zrobić na odwrót – przed spienieniem delikatnie je podgrzej (ale uwaga – nie za mocno, aby zawarte w nim białko nie ścięło się pod wpływem wysokiej temperatury).
Wpływ na ostateczny efekt może mieć też stopień kwasowości ziaren kawy – im gatunek bardziej kwaśny, tym większe ryzyko zwarzenia „mleka” roślinnego.
Dowiedz się, jak spieniać „mleko” roślinne, aby uzyskać pyszną, puszystą piankę >>
Kolejnym błędem podczas przygotowywania napojów mlecznych może być wykorzystanie nieświeżego lub niewłaściwie przechowywanego mleka. To, które się zepsuło, natychmiast się zwarzy, niszcząc napar. Co jednak z tym, które jest dobre, ale stało poza lodówką? Bariści przekonują, że do kawy nadaje się tylko mleko dopiero co otwarte, świeże i schłodzone. Tylko takie da najlepszej jakości piankę i nie zwarzy się podczas dolewania. Dlatego w (ekspresach De’Longhi) z systemem spieniania z karafką zastosowano szkło termiczne, które pomaga w utrzymaniu niskiej temperatury. Pojemnik na mleko można też wygodnie przechowywać w lodówce.
Problem z konsystencją kawy z mlekiem może leżeć po stronie techniki spieniania mleka. W zależności od systemu dostępnego w ekspresie użytkownik ma mniejszy lub większy wpływ na pojawienie się mikroskopijnych bąbelków powietrza. W urządzeniach z cienką, długą rurką mleko przechodzi przez nią, zostaje podgrzewane i lekko spieniane. Istotne będzie przy tym użycie mleka schłodzonego i świeżego oraz regularne i bardzo dokładne czyszczenie elementów mających z nim kontakt (o czym wspomnimy w dalszej części artykułu).
Całkowicie bezobsługowe, ale jednocześnie bardziej higieniczne, będzie też spienianie w ekspresie z mleczną karafką. W tym wypadku wystarczy nacisnąć guzik oraz dobrać wysokość pianki, a system sam przygotuje ulubione cappuccino czy latte.
Najwięcej błędów przy przygotowaniu mleka może pojawić się podczas używania dyszy manualnej w ekspresach ciśnieniowych. Pozwalają one na przyrządzenie napoju o indywidualnie dobranych parametrach i przeżycie prawdziwego rytuału zaparzania, jednak wymagają umiejętności. Mleko (ok. 300-600 ml, ¾ wysokości naczynia) powinno przelać się do specjalnego małego, metalowego dzbanuszka i umieścić w nim dyszę na głębokości 0,5-1 cm. Pojemnik trzymamy za dno pod lekkim kątem. Po kilku sekundach spieniania zanurzamy dyszę nieco głębiej i mocniej przechylamy dzbanek. Mleko zacznie wirować i zwiększać swoją objętość. Jak wyczuć odpowiednią temperaturę? Najlepiej spieniać do momentu, w którym trzymanie dna będzie niekomfortowe, będzie parzyło w dłoń. Na koniec należy jeszcze okręcić dzbanek i lekko stuknąć nim o blat, by pozbyć się większych pęcherzyków powietrza. Tak spienione mleko będzie miało odpowiednią temperaturę i konsystencję, więc nie powinno się warzyć po dolaniu do kawy.
Odkryj przepis, jak przygotować barraquito – letnią kawę idealną… na jesień i zimę!>>
Spienianie mleka za pomocą dyszy jest uwielbiane przez miłośników latte art, czyli sztuki zdobienia kaw. Wymaga wprawy i podstawowego pojęcia. Z ekspresem La Specialista Maestro to dużo łatwiejsze. Model ma dyszę spieniającą MyLatte Art pozwalającą na uzyskanie jedwabistej, puszystej i kremowej mikropianki – doskonały do ćwiczenia sztuki zdobienia kawy. Jest on wyposażony także w automatyczny spieniacz do mleka, więc za każdym razem stworzysz taką piankę, jaką sobie wymarzysz.
W kawie mlecznej wyczuwasz nieprzyjemne grudki? To niekoniecznie wina zwarzonego mleka, ale być może brudnego systemu spieniania mleka. Trzeba go czyścić i konserwować regularnie, aby resztki osadu z mleka nie przedostawały się do przygotowywanych później napojów. Warto wiedzieć, że cienką rurkę do spieniania należy wymieniać co około 3 miesiące i czyścić po każdym użyciu. Grubszą i krótszą rurkę dyszy manualnej można myć w zmywarce. Najprostsza do umycia będzie karafka, która wyposażona jest w automatyczny system czyszczenia. W takich ekspresach mleko nie przedostaje się też do wnętrza, dlatego łatwiej usunąć jego resztki.
Co zrobić, kiedy zabrakło mleka do kawy, a nie wyobrażasz sobie poranka bez ulubionego cappuccino? Kusi sięgnięcie po inne przetwory mleczne lub produkty nazywane potocznie zabielaczami do kawy. Należy jednak uważać z doborem takiego dodatku, ponieważ może on mieć negatywny wpływ na smak i wygląd napoju. Nie będzie nadawać się śmietana, nawet wysokoprocentowa, którą dodaje się do deserów, ponieważ jej konsystencja jest zbyt gęsta. Eksperyment może się udać jedynie wtedy, kiedy do mieszania użyjesz blendera i będziesz powoli dodawać kawę do porcji śmietany. Dobrą alternatywą będzie jednak śmietanka, którą wykorzystuje się do ubijania. Musi ona być jednak świeża, dodawana do lekko schłodzonej kawy oraz bez zbędnych dodatków poprawiających smak i konsystencję. Bariści nie polecają zabielaczy w proszku ze względu na niskie walory smakowe i odżywcze (zawierają one wiele niepotrzebnych, niezdrowych dodatków). Można wykorzystać popularne mleczka UHT do kawy, które nie powinny się warzyć, jednak napój z ich dodatkiem odbiega od smaku klasycznej kawy z mlekiem.
Zwarzone mleko do kawy – dlaczego mleko się warzy?
Powodów może być kilka, większość to podstawowe błędy, czyli między innymi nieodpowiednia pielęgnacja ekspresu, zbyt rzadkie czyszczenie dysz i/lub karafek, a także wybranie nieświeżego lub źle przechowywanego mleka.
Czy „mleko” roślinne się warzy?
Tak, może się zwarzyć. Dotyczy to szczególnie „mleka” sojowego i „mleka” owsianego. Z kolei „mleko” kokosowe nie powinno się warzyć.
Jak często wymieniać rurkę do spieniania?
Taką rurkę powinno się wymieniać co najmniej co 3 miesiące. Pamiętaj także o jej regularnym czyszczeniu.
Czy rurkę do spieniania można myć w zmywarce?
Cienką, długą rurkę do spieniania mleka należy myć ręcznie. Grubszą i krótszą rurkę dyszy manualnej śmiało możesz myć w zmywarce.
Co zamiast mleka do kawy?
Alternatyw jest niewiele oprócz „mleka” roślinnego. Ewentualnie, jeśli nie masz jak zdobyć krowiego mleka lub wegańskiego, możesz sięgnąć po popularne mleczko UHT do kawy. Unikaj zabielaczy.