Kiedy bywalcy kawiarni i wielbiciele mlecznych napojów kawowych poznali już zalety cappuccino, latte i macchiato, pojawia się ona: flat white. Myli się ten, kto myśli, że to zwykła kawa, do której dolano mleka. Gdy ją dobrze przyrządzić, zachwyca kremowością i doskonałą harmonią między mocą naparu a aksamitnym mlekiem. Wymaga nieco wprawy i umiejętności lub odpowiedniego sprzętu. Skąd się wzięła w polskich kawiarniach i czym właściwie się charakteryzuje?
Flat white – czy to zwykła biała kawa?
Flat white, czyli dosłownie „płaska biała” to napój, który wymyślono w Australii lub Nowej Zelandii w latach 70. XX wieku. Wśród baristów znana jest anegdota, że powstanie tego rodzaju kawy to dzieło przypadku i niewprawionego kolegi po fachu, który nieumiejętnie spienił mleko do cappuccino. Miał on podać klientowi kawiarni kawę z jedynie delikatnie spienionym mlekiem i niewielką warstewką pianki na wierzchu oraz przeprosić za „flat white”. Ta pomyłka weszła do menu wielu kawiarni za sprawą swej niezwykle kremowej, przyjemnej konsystencji. Flat white to propozycja dla ceniących klasykę i prostotę, jednak nie można jej nazwać zwykłą kawą, do której dolano mleka. Dlaczego?
Tajemnica flat white tkwi w odpowiednim podgrzaniu i delikatnym spienieniu mleka, które tworzy cienką warstwę pianki i nadaje aksamitności podwójnemu espresso. Niezwykle istotna jest temperatura, technika przygotowania mleka oraz dobór składników i naczyń do podania.
Proporcje mleka i kawy do przygotowania idealnego flat white
Różnica między flat white a cappuccino i latte to proporcje składników. Napój jest mocniejszy, bardziej intensywny za sprawą ilości użytej kawy. Do jego przygotowania potrzebujemy podwójnej porcji espresso (60 ml), które zrównoważy to słodycz mleka. Musi być przygotowane perfekcyjnie, aby flat white było napojem najwyższej klasy, a nie tylko kawą z mlekiem. Najpierw powinniśmy wybrać odpowiedni gatunek ziaren:
arabika będzie delikatniejsza i nieco mniej pobudzająca (ziarna zawierają mniej kofeiny),
robusta to mieszanka bardziej intensywna, z wyraźniejszą goryczką.
Kolejny etap to stopień mielenia. Zbyt grubo zmielone ziarna dadzą za słabe, wodniste espresso z niską cremą (charakterystyczną bezmleczną pianką). Zbyt mocne zmielenie spowoduje z kolei, że napar będzie ciemny, gęsty, zbyt mocny, o nieprzyjemnym smaku przepalenia oraz ciemnej i nietrwałej cremie.
Choć na flat white nie unosi się wysoka, gęsta pianka, wieńczy ją i otula bardzo istotna cieniusieńka warstewka podgrzanego spienionego mleka. Dlatego do przygotowania tego napoju potrzebować będziemy mleka pełnotłustego lub dedykowanego baristom, które ze względu na dużą zawartość białka, szybko i dobrze się pieni. Potrzebne będzie 120 ml. Musimy podgrzać je do temperatury około 65-70°C oraz przez chwilę spienić. Celem nie jest jednak uzyskanie piany jak do cappuccino, ale jedynie nadanie kremowej puszystości. Taki efekt możemy uzyskać przy pomocy spieniacza ręcznego, dyszy manualnej lub systemu mlecznego z karafką ekspresu do kawy.
Jak zrobić flat white bez ekspresu do kawy
Aby zrobić flat white, należy przygotować dwie porcje espresso w kawiarce, a następnie podgrzać mleko w rondelku. Należy pamiętać, aby nie doprowadzić do jego zagotowania, ponieważ utraci słodycz i lekkość oraz nie spieni się tak dobrze. Dobrze jest pilnować temperatury 65-70 stopni przy pomocy termometru kuchennego. Kiedy już podgrzejemy mleko, powinniśmy je jeszcze delikatnie spienić przy pomocy ręcznego spieniacza. Ma być kremowe, z niewielkimi bąbelkami powietrza, ale nie sztywne. Następnie kawę i mleko musimy przelać do szklanki tak, aby uzyskać jednorodny napój, ale nie utracić warstewki pianki. Flat white pijemy zaraz po przygotowaniu.
Jak zrobić flat white w ekspresie do kawy?
Flat white w ekspresie z dyszą manualną
Idealny napój prosto z Nowej Zelandii przygotujemy w prosty sposób w ekspresie z dyszą manualną, czując się przy tym, jak domowy barista. Espresso zrobimy przy pomocy jednego przycisku. W menu niektórych urządzeń tego typu (np. w modelach De’Longhi Dedica, De’Longhi Stilosa, De’Longhi La Specialista) znajdziemy także opcję podwójnego espresso lub przyrządzenia dwóch kaw jednocześnie. Nie będziemy też musieli samodzielnie podgrzewać mleka, ponieważ zrobi to za nas ekspres. Wystarczy, że w metalowym dzbanuszku z mlekiem umieścimy dyszę i uruchomimy spienianie. Wystarczy chwila, kilka wolnych obrotów i głębszych zanurzeń końcówki, aby uzyskać delikatną piankę o pożądanej konsystencji. Na koniec łączymy kawę i spienione ciepłe mleko w idealnej harmonii.
Flat white w ekspresie z systemem mlecznym z karafką
Nowoczesne ekspresy automatyczne (np. De’Longhi Dinamica, De’Longhi Primadonna, De’Longhi Eletta) już podążają za modą na flat white i mają ją w menu napojów do przygotowania za naciśnięciem jednego przycisku. Wystarczy więc jedynie wybrać opcję „płaskiej białej” i czekać na perfekcyjny efekt. Jeśli nawet nasz ekspres nie dysponuje tak bogatym menu, możemy w prosty sposób przygotować modną kawę. Podwójne espresso nie sprawi żadnych trudności. Mleko możemy natomiast spienić za pomocą systemu mlecznego z karafką. W ekspresach De’Longhi na jej pokrywie umieszczono pokrętło, za pomocą którego wybierzemy stopień spienienia mleka i wysokość pianki (np. w modelu De’Longhi Dinamica Plus lub De’Longhi Eletta Cappuccino Evo). Idealna opcja do flat white. Kilka ruchów i kawa niczym z najlepszej kawiarni gotowa.
Jak podawać flat white?
Istotne jest także to, w czym podamy flat white. Powinno serwować się je w przezroczystej szklance o pojemności 150-200 ml, ewentualnie w kubku. Naczynia najlepiej podgrzać przed przygotowaniem napoju. Możemy do tego użyć np. specjalnej płytki grzewczej, w którą wyposażone są ekspresy do kawy De’Longhi (np. De’Longhi Eletta Cappuccino Top). Pamiętajmy również, że flat white nie powinno zbyt długo czekać na wypicie. Zróbmy je dopiero przed podaniem, aby nie straciło swojej charakterystycznej kremowej konsystencji i idealnej temperatury.
